Ustawa o zamówieniach publicznych po nowelizacji

Podstawowym aktem prawnym regulującym udzielanie zamówień publicznych, jest ustawa z 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (tekst jednolity w Dz. U. z 1998 r. Nr 119 poz. 773 ze zmianami, których miejsce publikacji podano w załączniku nr 1 pod pozycją 1) zwana dalej "ustawą". Ostatnia tzw. duża nowelizacja ustawy czyli ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych została ogłoszona w Dz.U. nr 76 pod poz.813 w dniu 26 lipca 2001 r. Nowelizacja ta ma na celu całkowite dostosowanie polskich przepisów do regulacji obowiązujących w Unii Europejskiej. Część nowych przepisów wprowadzonych tą nowelizacją ma w większym niż dotychczas stopniu zapobiegać korupcji, zwiększać konkurencyjność na rynku zamówień oraz dostęp oferentów do informacji o zamówieniach publicznych. 
Większość przepisów zacznie obowiązywać z dniem 26 października 2001 r. inne od 01.01.2002 r, jeszcze inne od 1.1.2003 r. a wreszcie część z nich dopiero z chwilą uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej.
Niezależnie od powyższej nowelizacji z inicjatywy sejmowej Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw przygotowano kolejną nowelizację, która została uchwalona przez Sejm w dniu 26 lipca 2001 r. i w chwili przygotowywania niniejszych materiałów (20 sierpnia) została przekazana do Senatu. Z uwagi na to, że tzw. "ścieżka legislacyjna" tej drugiej nowelizacji nie została jeszcze zakończona, niniejsze materiały nie zawierają informacji na ten temat.
Przepisy wykonawcze 
Zgodnie z art.3 przepisów przejściowych i końcowych znowelizowanej ustawy dotychczasowe akty wykonawcze zachowują moc do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych, jeżeli nie są sprzeczne z niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (czyli nie dłużej niż do 26.X.2002 r.)
Ustawa zawiera 17 upoważnień dla Rady Ministrów do wydania stosownych aktów wykonawczych.

Stosowanie ustawy
Zamówienie publiczne dotyczy wydatkowanych a nie pozyskiwanych środków.
Środki finansowe przyjęte do budżetu lub planu finansowego podmiotu zobowiązanego do stosowania ustawy, muszą być wydatkowane zgodnie z ustawą.
Należy zwrócić uwagę, że po nowelizacji, zgodnie a art. 6 ust. 6 ustawę stosuję się do zamówień o wartości przekraczającej równowartość 3.000 EURO
Do stosowania przepisów ustawy, przy udzielaniu zamówień publicznych zobowiązane są podmioty określone w art. 4 ust.1 i ust. 2. ustawy, zwane dalej "zamawiającym":
w art. 4 ust. 1:
1) jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych z zastrzeżeniem pkt.4 i pkt.6.
2) spółdzielnie, fundacje i stowarzyszenia w zakresie w jakim dysponują środkami publicznymi,
3) wykonujące zadania o charakterze użyteczności publicznej:
a) państwowe jednostki organizacyjne,
b) komunalne jednostki organizacyjne
c) jednostki zależne (definicja "jednostek zależnych" określona jest w art. 2 pkt. 11 ustawy)
4) agencje państwowe w zakresie nie uregulowanym odrębnymi przepisami
5) jednostki publicznej radiofonii i telewizji oraz ich jednostki zależne
6) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej i jednostki organizacyjne ubezpieczenia zdrowotnego w zakresie nie uregulowanym odrębnymi przepisami.
w art.4 ust.2.:
Do stosowania ustawy zobowiązane są również inne podmioty niż wymienione w ust.1. jeżeli ponad 50% wartości udzielanego przez nie zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub bezpośrednio przez podmioty wymienione w ust.1.
Ponadto, z mocy art. 4a z dniem 1.01.2003 r. do stosowania ustawy zobowiązane będą podmioty nie wymienione w art.4 (tzw. "monopoliści") jeżeli udzielane przez nie zamówienie jest bezpośrednio związane z prowadzonym przez te podmioty co najmniej jednym z następujących rodzajów działalności:
1) poszukiwaniem, rozpoznawaniem miejsc i wydobywaniem, gazu ziemnego, ropy naftowej oraz ich naturalnych pochodnych, węgla brunatnego, węgla kamiennego i innych paliw stałych,
2) zarządzaniem lotniskami, portami morskimi lub śródlądowymi oraz udostępnianiem ich przewoźnikom powietrznym, morskim i śródlądowym,
3) tworzeniem stałych sieci przeznaczonych do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją, transportem lub dystrybucją wody pitnej, energii elektrycznej, gazu lub energii cieplnej lub dostarczaniem wody pitnej, energii elektrycznej, gazu lub energii cieplnej do takich sieci lub kierowaniem takimi sieciami,
4 obsługą sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu kolejowego, tramwajowego, trolejbusowego lub kolei linowej,
5 obsługą sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu autobusowego,
Wyżej wymienieni zamawiający zobowiązani są stosować ustawę (art.4a ust.3 pkt.1.) jeżeli wartość zamówienia przekracza równowartość kwoty 400.000 EURO dla dostaw i usług oraz kwoty 5.000.000 EURO dla robót budowlanych.
6 udostępnianiem lub obsługą publicznej sieci telekomunikacyjnej albo świadczeniem jednej lub większej liczby usług telekomunikacyjnych za pomocą takiej sieci (jeżeli wartość zamówienia przekracza dla usług i dostaw równowartość kwoty 600.000 EURO a dla robót budowlanych kwoty 5.000.000 EURO - art.4a ust.3 pkt.2.)

Wyłączenie stosowania ustawy
Zgodnie z art. 4a ust.2 zamawiający prowadzący działalność wymienioną w pkt. 5 i pkt. 6 nie stosują ustawy jeżeli podmioty inne niż zamawiający prowadzą taki sam rodzaj działalności na tym samym obszarze i na tych samych warunkach co zamawiający.
Zgodnie z art.6 ust.1. ustawy nie stosuje się do:
1 przyznawania na naukę środków budżetowych, będących w dyspozycji Przewodniczącego Komitetu Badań Naukowych,
2 zasad i trybu przyznawania dotacji ze środków publicznych, jeżeli dotacje te przyznawane są na podstawie ustaw,
3 udzielania zamówień:
a gospodarstwom pomocniczym przez macierzyste jednostki budżetowe lub przez jednostki podległe (podporządkowane) jednostkom macierzystym w zakresie bieżącej obsługi zamawiającego,
b przedsiębiorstwom podległym ministrowi Sprawiedliwości, działającym przy zakładach karnych i aresztach śledczych oraz gospodarstwom pomocniczym przy jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej i gospodarstwom pomocniczym zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich,
c zamówień publicznych udzielanych zakładom budżetowym przez podmioty, które te zakłady utworzyły, w zakresie bieżącej obsługi zamawiającego.

4) zamówień publicznych, których przedmiotem są:
a usługi arbitrażowe lub pojednawcze,
b usługi Narodowego Banku Polskiego,
c usługi pocztowe,
d usługi telekomunikacyjne świadczone drogą satelitarną,
e usługi telefoniczne, teleksowe, radiotelefoniczne lub przywoławcze,
f naukowe usługi badawcze i rozwojowe, z wyjątkiem tych, których rezultaty służą wyłącznie na potrzeby własne zamawiającego,
5) udzielenia zamówień na bony paliwowe, o których mowa w art. 40a ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym,
6) zakupu, przygotowania, produkcji lub koprodukcji filmów, audycji radiowych lub telewizyjnych oraz zakupu czasu antenowego przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji.
7) zamówień publicznych, których wartość szacunkowa nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości 3.000 EURO.

Częściowe wyłączenie stosowania ustawy
W art.6 ust.2. wskazano, których przepisów ustawy nie stosuje się do usług: hotelowych i restauracyjnych, transportowych, prawniczych, doradztwa personalnego, ochrony, szkolenia, zdrowotnych i socjalnych oraz w zakresie kultury, sportu i rekreacji.

Rodzaj oraz przedmiot zamówienia
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego uczestniczą dwie strony:
Zamawiający -w rozumieniu art.2 ust.1 pkt.5 ustawy, jest nim podmiot zobowiązany stosować ustawę przy udzielaniu zamówień.
Dostawca /wykonawca- zwany czasem w ustawie uczestnikiem postępowania a potocznie (do czasu wyboru jego oferty) także oferentem - takiego określenia używam w niniejszym opracowaniu. Zgodnie z art.6b dostawcą lub wykonawca może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej oraz podmioty te występujące wspólnie(spółki cywilne, konsorcja).Po nowelizacji ustawa w art. 2 ust. 1 pkt. 6 szczegółowo określa także pojęcie krajowego dostawcy/ wykonawcy- są to ww. podmioty
mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w kraju, utworzone zgodnie z przepisami prawa polskiego a w przypadku podmiotów występujących wspólnie, jeżeli każdy z nich ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w kraju.
Zamawiający rozpoczynając postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego winien określić rodzaj i przedmiot zamówienia oraz jego wartość, gdyż te elementy w powiązaniu z sytuacją w jakiej udziela się zamówienia, będą decydowały o trybie i procedurze postępowania. Rodzajem zamówienia mogą być roboty budowlane, usługi bądź dostawy. Podstawowy rodzaj zamówień zawiera, zgodnie z art.17 ustawy szczegółowo określony przedmiot zamówienia. Nowe definicje rodzajów zamówień podaje art.2 pkt.1-3 ustawy.
Usługi i dostawy
Należy zwrócić uwagę na nowy obowiązek zamawiającego polegający na określaniu usług lub dostaw za pomocą kategorii. Zgodnie a art.2. ust.1 pkt.12 ustawy przez kategorię usług i dostaw należy rozumieć piąty poziom grupowania dostaw lub usług stosowany w klasyfikacjach statystycznych wydawanych na podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej. Ma to szczególne znaczenie przy ustalaniu wartości zamówienia w danej kategorii usług lub dostaw oraz przy ogłaszaniu planowanych zamówień w danym roku budżetowym.
Przedmiot zamówienia winien być określony za pomocą obiektywnych cech technicznych i jakościowych, przy przestrzeganiu Polskich Norm lub klasyfikacji wydanych na podstawie ustawy o statystyce publicznej, a w odniesieniu do robót budowlanych za pomocą dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót.
Przedmiotu zamówienia nie wolno określać w sposób utrudniający uczciwą konkurencję Nie narusza zasad uczciwej konkurencji określenie przedmiotów przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, gdy wynika to ze względów technologicznych, ekonomicznych lub organizacyjnych dla zachowania parametrów i standardów jakimi charakteryzują się już posiadane przez zamawiającego, urządzenia lub maszyny a zamawiający dopuszcza składanie ofert równorzędnych a także gdy obowiązek taki wynika z odrębnych przepisów(art.17 ust.3 ustawy).
Po uzyskaniu członkostwa Polski w Unii Europejskiej wejdzie w życie nowe brzmienie art.17 dotyczącego określania przedmiotu zamówienia.
W wyniku nowelizacji -zgodnie z art.17a zamawiający może dopuścić możliwość złożenia oferty przewidującej odmienny niż określony przez niego sposób wykonania zamówienia, jeżeli cena nie jest jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty. Musi jednak już w ogłoszeniu a następnie w specyfikacji wyraźnie o tym napisać oraz podać sposób oceny takiej oferty..
Jeżeli zaś nie przewiduje takiej możliwości winien to także określić w ogłoszeniu oraz w specyfikacji.

Wartość zamówienia
Określenie wartości i przedmiotu zamówienia jest podstawową czynnością, od której zamawiający winien rozpocząć postępowanie. Rozpoczynając postępowanie, zamawiający winien mieć zabezpieczone środki finansowe na realizację zamówienia. Brak zabezpieczenia środków finansowych powoduje naruszenie przez zamawiającego dyscypliny finansów publicznych .
Wartość zamówienia określa zamawiający z należytą starannością, jako wartość netto - bez podatku VAT (art.2 ust.1. pkt.9 ustawy). Pod pojęciem wartość zamówienia rozumiemy szacunkową wielkość środków publicznych lub udział tych środków w finansowaniu zamówienia, określoną w PLN w przeliczeniu na EURO po kursie z dnia określenia tej wartości. Zgodnie z art.2 ust.2. stosuje się średni kurs EURO podany w tabeli kursów walut NBP( np. zielone strony "Rzeczpospolitej").
Wartość zamówienia na roboty budowlane określa się za pomocą kosztorysu inwestorskiego sporządzonego zgodnie z rozporządzeniem MSWiA z 1999 r /.-Dz. U nr 26 poz.239/
Wartość zamówienia na usługi określa się za pomocą dostępnych katalogów, kalkulacji jednostkowych, szacunkowo lub porównawczo do podobnych usług wykonanych w roku poprzednim.
Wartość zamówienia na dostawy określa się za pomocą badania cen rynkowych, cen producenta lub porównawczo do cen stosowanych w danym regionie.
W wyniku nowelizacji, zgodnie z art.3a ustawy, jeżeli zamówienie ma być wykonywane w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania wartością takiego zamówienia jest suma wartości poszczególnych jego części.
Jeżeli zamawiający zamierza udzielić w ciągu roku kalendarzowego zamówień publicznych na dostawy lub usługi w tej samej kategorii, podstawa obliczenia wartości zamówienia jest łączna wartość w danej kategorii usług lub dostaw, albo suma wartości takich zamówień udzielonych w ciągu ostatnich 12 miesięcy, z uwzględnieniem zmian ilościowych oraz prognozowanego na dany rok średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem ustalanego w ustawie budżetowej.

Obowiązki i prawa zamawiającego związane z przedmiotem 
I Wartością zamówienia.
Ustawa określa sposób postępowania zależny przede wszystkim od wartości zamówienia a w dalszym ciągu także od przedmiotu zamówienia oraz sytuacji w jakiej zamówienie jest udzielane.
W zależności od wartości i przedmiotu zamówienia, niektóre przepisy ustawy muszą być stosowane a innych się nie stosuje.
do 3000 EURO Na podstawie art. 6 ust.1 pkt.6 ustawy nie stosuje się do zamówień, których wartość szacunkowa nie przekracza równowartości kwoty 3000 EURO
Należy jednak pamiętać o sumowaniu wartości w danym roku budżetowym dla robót budowlanych oraz usług i dostaw w danej kategorii
Progi wartości zamówienia z którymi wiąże się stosowanie określonych przepisów ustawy:

Wartość zamówienia jako równowartość w EURO Czynności zamawiającego, stosowane przepisy ustawy i rozporządzeń
powyżej 20.000 EURO Udzielenie zamówienia z wolnej ręki wymaga zgody Prezesa UZPna podstawie art.71 ust.1a ustawy.W przypadku robót budowlanych zamawiający musi żądać od wykonawcy zabezpieczenia należytego wykonania umowy, na podstawie rozporządzenia MGPiB (Dz.U., z 1994 r Nr 140 poz.794)W przypadku zapytania o cenę oferentów o wyniku postępowania należy powiadomić pisemnie -art.69 ust.4 ustawy.
powyżej 25.000 EURO Na podstawie art.13a ust.3 ustawy zamawiający winien poprzedzić konkursem udzielenie zamówienia na twórcze prace projektowe (urbanistyczne, architektoniczne i konstrukcyjno-budowlane)
od 3.000 do 30.000 EURO Na podstawie art.15 ust.1. ustawy, nie stosuje się przepisów ustawy dotyczących :-publikacji ogłoszeń w Biuletynie Zamówień Publicznych-specyfikacji istotnych warunków zamówienia wg art.35, -protokółu postępowania wg art.25 -stosuje się przepisy art.26ust.1.Nie stosuje się także przepisów dotyczących -terminów, wadium oraz protestów i odwołań. Sprawy dotyczące powyższego zamawiający reguluje w swych wewnętrznych przepisach.Od oferentów wymaga się jedynie oświadczeń dotyczących spełniania przez nich warunków uczestnictwa w postępowaniu (art.22 ust.3. ustawy).Zamówienie z wolnej ręki wymaga uzasadnienia prawnego i faktycz-nego (art.71 ust.1), uprzednich rokowań z oferentem(art.70) i doku-mentowania postępowania zgodnie z art.26 oraz zawarcia umowy w formie pisemnej, z zachowaniem przepisów zawartych w rozdz. 7 ustawy.Tryb przetargu nieograniczonego nie jest trybem obowiązkowymMożna zastosować inny tryb o ile spełnione są warunki określonedla danego trybu(art. 52b; art.54;art.64; art.68;art..71 ust.1.)Preferencje krajowe mogą być udzielane na podst.art.18 ust.2 ustawy.( do czasu uzyskania członkostwa Polski w Unii Europejskiej)
od 30.000 EURO do 200.000 EURO Stosuje się wszystkie przepisy ustawy. Zamawiający na podstawieart.22 ust.4 i ust.5,,poza oświadczeniami, żąda od oferentów także dokumentów potwierdzających treść oświadczeń (dokumenty określają rozporządzenia RM (Dz.U. Nr 19 poz.87 i Nr 126 poz.832 -oba z 1998 r.)Ogłoszenia o przetargu nieograniczonym, ograniczonym i dwustopniowym zamieszcza się w biuletynie (art.14a ust.1.),obowiązują ustawowe terminy składania ofert (art.38 ust.2. ; art.52c.ust.3;art.52 f ust.1., art.57 ust.1. ustawy) a także konieczność sporządzenia specyfikacji wg art.35 ust.1. ustawy oraz prowadzenia dokumentacji postępowania wg art.25 ust.1. ustawy.Obowiązek żądania zabezpieczenia należytego wykonania umowy przy robotach budowlanych ( już powyżej 20.000 ECU)oraz wadium wg art.41 ustawy .Skutkują przepisy o protestach, odwołaniach i skargach (rozdział 8 ustawy)Umowy muszą być zawarte w formie pisemnej z zachowaniem przepisów zawartych w rozdziale 7 ustawy.Obowiązek stosowania preferencji krajowych(art.18 ustawy oraz rozporządzenie RM -Dz.U. nr 140 poz.776 z 1994 r.). / do czasu uzyskania członkostwa Polski w Unii Europejskiej/Na podstawie art.14 ust.3 zamawiający może udzielić zamówieniaw trybie innym niż przetarg nieograniczony, bez zgody Prezesa UZP(z wyłączeniem zamówienia z wolnej ręki)ale tylko wówczas gdyjest to uzasadnione w sposób faktyczny i prawny, poprzez spełnieniewarunków określonych dla danego trybu(art.52b, art.54,art.64,art.68)
powyżej 200.000 EURO Obowiązuje tryb przetargu nieograniczonego. Zastosowanie innegotrybu wymaga zgody Prezesa UZP, na podstawie art. 14 ust.3. ustawy.Zastosowanie mają wszystkie przepisy ustawy określone dla Przedziału od 30.000 do 200.000 EUR.

Planowanie zamówień
Zgodnie z art.14c, z dniem 1 stycznia 2002 roku zamawiający będzie miał obowiązek niezwłocznie po sporządzeniu planu finansowego, jeżeli jest jednostką sektora finansów publicznych albo do 31 marca roku kalendarzowego, jeżeli jest inną jednostką obowiązaną do stosowania przepisów ustawy, przekazać do publikacji w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenie o planowanych w danym roku kalendarzowym zamówieniach, których wartość w przypadku zamówienia na roboty budowlane przekracza równowartość kwoty 500.000 EURO oraz łączna wartość w każdej kategorii dostaw lub usług przekracza równowartość kwoty 500.000 EURO. 
Realizację tego obowiązku zamawiający musi rozpocząć już w tym roku, kiedy zacznie prace nad planowaniem budżetu ( planu finansowego) na rok 2002.
Przy planowaniu zamówień na realizację robót budowlanych należy wziąć pod uwagę konieczność posiadania dokumentacji projektowej .Jeśli nosi ona znamiona twórczej pracy projektowej (art. 13 a ust.2 ustawy) a jej wartość będzie przekraczała równowartość kwoty 25.000 EURO zamawiający musi zaplanować czas i zarezerwować środki na przeprowadzenie konkursu na twórcze prace projektowe.

Tryby udzielania zamówień publicznych
W związku z nowelizacją ustawy zasadniczo zmieniają się przede wszystkim warunki zastosowania trybów innych niż przetarg nieograniczony. Przetarg nieograniczony staje się nie tylko trybem podstawowym ale i najłatwiejszym do przeprowadzenia, wymagającym stosunkowo prostego dokumentowania czynności. Zastosowanie innych trybów możliwe jest tylko w wyjątkowych i uzasadnionych okolicznościach. Jedna z takich okoliczności jest np. wcześniejsze przeprowadzenie przetargu nieograniczonego, który został unieważniony z powodu braku odpowiedniej liczby ważnych ofert. Ponadto uległa bardzo istotnej zmianie procedura przeprowadzania postępowania w trybie przetargu ograniczonego oraz trybie negocjacji z zachowaniem konkurencji. Szczegółową charakterystyką poszczególnych trybów po nowelizacji zajmę się w kolejnych artykułach.

Ogłoszenia dotyczące zamówień publicznych
W wyniku nowelizacji zamawiający ma obowiązek zamieszczać w Biuletynie Zamówień Publicznych aż 4 rodzajów ogłoszeń:

1) Ogłoszenie o planowanych zamówieniach - zgodnie z art.14 c ustawy
Z dniem 1 stycznia 2002 roku zamawiający będzie miał obowiązek niezwłocznie po sporządzeniu planu finansowego, jeżeli jest jednostką sektora finansów publicznych albo do 31 marca roku kalendarzowego, jeżeli jest inną jednostką obowiązaną do stosowania przepisów ustawy, przekazać do publikacji w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenie o planowanych w danym roku kalendarzowym zamówieniach, których wartość w przypadku zamówienia na roboty budowlane przekracza równowartość kwoty 500.000 EURO oraz łączna wartość w każdej kategorii dostaw lub usług przekracza równowartość kwoty 500.000 EURO. 

2) Ogłoszenie o wszczęciu postępowania przetargowego- zgodnie z art.30; art.52c i art.56 
W Biuletynie Zamówień Publicznych ogłasza się przetarg nieograniczony, ograniczony
oraz dwustopniowy, gdy wartość zamówienia przekracza 30.000 EUR. W wyniku nowelizacji ustawy, na podstawie art.14a ust.5a Prezes Urzędu Zamówień Publicznych może w uzasadnionych przypadkach wyrazić zgodę na publikacje ogłoszeń o zamówieniach publicznych, nawet jeżeli ich publikacja ze względu na wartość zamówienia nie jest obowiązkowa(poniżej kwoty 30.000 EURO). Ma to szczególne znaczenie w przypadku gdy zamówienie udzielane jest w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego przetargu. Wówczas wartością zamówienia jest suma wartości tych części (art.3a ust.1.) a zamawiający ma obowiązek każdą z części ogłosić w taki sposób jaki nakazuje ta zsumowana wartość (art.3a ust.2.) To samo dotyczy usług i dostaw w danej kategorii jakich zamawiający zamierza udzielić w danym roku (patrz art. 3a ust.3 i ust.4.)
Zgodnie z art.14a ust.2. ustawy, ogłoszenia te są drukowane w biuletynie nie później niż w 10 dni od daty doręczenia ich do Urzędu Zamówień Publicznych .Adresy i telefony Urzędu Zamówień Publicznych można znaleźć na stronach internetowych urzędu : www.uzp.gov.pl Tu tez można znaleźć informacje na temat przekazywania treści ogłoszeń za telefaxu oraz pośrednictwem poczty elektronicznej co znacznie skraca termin druku ogłoszenia. Z uwagi na wymagany ustawą (art. 38 ust. 2; art. 52c ust. 3; art. 52f ust. 1; art. 57 ust. 1.) termin składania ofert, liczony od następnego dnia po ukazaniu się ogłoszenia w biuletynie, wysyłając ogłoszenie należy wyliczyć termin składania ofert z uwzględnieniem 10 dniowego okresu oczekiwania na druk.
Należy pamiętać, że pierwszym miejscem, gdzie publikuje się ogłoszenie/ informację o przetargu jest Biuletyn Zamówień Publicznych. W innych miejscach (np. w prasie) ogłoszenie może ukazać się dopiero po publikacji w biuletynie.
Jeżeli ogłoszenie nie spełnia wymogów określonych w ustawie, nie będzie w biuletynie opublikowane. Publikacja w biuletynie jest bezpłatna. Ogłoszenia o przetargach, po publikacji w biuletynie, winny być zawsze zamieszczone na tablicy ogłoszeń w siedzibie zamawiającego.
Obowiązek ogłoszenia w siedzibie zamawiającego zachodzi także w przypadku negocjacji za zachowaniem konkurencji ( art.66 ust.4)

3) Ogłoszenie o wyniku postępowania - zgodnie z art.14d ust.1 i arr.14d ust.2.
Niezwłocznie po zawarciu umowy (bez względu na to w jakim trybie przeprowadził postępowanie) zamawiający ma obowiązek przesłać do publikacji w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenie o wyniku postępowania, które winno obejmować składniki wymienione w art.14d ust.1. ustawy.
W przypadku udzielenia zamówienia z wolnej ręki (bez względu na wartość) zamawiający, na podstawie art.14 d ust.2 ustawy . ma obowiązek przesłania do Biuletynu Zamówień Publicznych ogłoszenia o wyniku postępowania zawierające informacje o zawarciu umowy 

4) Ogłoszenie o unieważnieniu postępowania - zgodnie z art.14d ust.3 
Jeżeli postępowanie, które ogłoszono w Biuletynie Zamówień Publicznych zostało unieważnione, ogłoszenie o unieważnieniu postępowania zawierające informacje o liczbie złożonych ofert, cenie oferty najtańszej i najdroższej oraz podstawie unieważnienia zamieszcza się w Biuletynie Zamówień Publicznych.


Warunki jakie winni spełniać dostawcy / wykonawcy
Znowelizowana ustawa zdecydowanie rozdziela badanie wiarygodności oferenta od badania oferty. W ocenie ofert biorą udział tylko oferty złożone przez wiarygodnych oferentów, którzy nie zostali wykluczeni z postępowania z przyczyn określonych w art.19 ustawy.
Oferent nie spełniający warunków określonych w art.22 ust.2 oraz art.22 ust.7 (do czasu uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej) zostaje z postępowania wykluczony a jego oferta nie będzie rozpatrywana. 
Oferty złożone przez nie wykluczonych oferentów, jeżeli istnieją podstawy faktyczne i prawne podane w art.27a ustawy zostają odrzucone.
Należy zwrócić uwagę na nowe brzmienie art.22 ust.2 pkt. 3.-dotychczas zgodnie z ustawą oferent musiał posiadać wiedzę, doświadczenie, potencjał techniczny i ekonomiczny oraz pracowników zdolnych do wykonania zamówienia. Obecnie winien dysponować powyższym, co ma związek m.in. z dopuszczeniem do składania oferty wspólnej przez dwa lub więcej podmioty ( konsorcja, spółki cywilne).W takiej sytuacji zamawiający będzie zobowiązany sprawdzać czy podmiot ten istotnie dysponuje łączną wiedzą, doświadczeniem itd. Nowelizacja wprowadziła nowy obowiązek dla zamawiającego - mianowicie na podstawie art.19 ust.4 ustawy winien on pisemnie powiadomić oferenta o wykluczeniu go z postępowania podając uzasadnienie prawne i faktyczne.

Zależność i dominacja
W wielu publikacjach napisano, że nowelizacja znosi obowiązek składania przez uczestników postępowania oświadczeń w sprawie zależności i dominacji . jest to oczywiście błędna interpretacja, bowiem skreślenie art.22 ust.5 do ust.7 nastąpi dopiero po uzyskaniu przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej -co wynika z przepisów przejściowych i końcowych. Do tego czasu zamawiający żąda oświadczeń i wykonuje związane z tym czynności według starych zasad.

Odrzucenie ofert
Tak jak przed nowelizacja, tak i teraz przepisy dotyczące odrzucenia ofert zawarte są w art.27a ustawy .Z małym wyjątkiem - skreślono ust.2 tego artykułu mówiący, iż należy odrzucić ofertę jeżeli oferent nie złożył wymaganych oświadczeń lub nie spełnił innych wymagań określonych w ustawie lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia albo w zaproszeniu do składania ofert, w szczególności nie wniósł wadium. Po nowelizacji przepis ten został przeniesiony do art.19 ust.8 i obecnie jest powodem wykluczenia oferenta z postępowania a nie odrzucenia oferty. Zamawiający ma teraz nowy obowiązek: na podstawie art.27a ust.2 ustawy winien pisemnie powiadomić oferenta o odrzuceniu jego oferty podając przyczyny prawne i faktyczne odrzucenia.
Należy także zauważyć, że na skutek zmiany art.79 ust.3 ustawy (skreślono pkt.3) odrzucenie wszystkich ofert może być teraz przyczyną złożenia protestu .Nadal zamawiający ma obowiązek odrzucenia oferty nie spełniających warunków zastosowania preferencji krajowych, o których mowa w § 3 ust.1 lub ust.2. wymienionego niżej rozporządzenia.

Preferencje krajowe 
Do czasu uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej nadal obowiązują przepisy dotyczące stosowania preferencji krajowych a co za tym idzie przepis § 3 ust.3. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 1994 r. w sprawie stosowania preferencji krajowych przy udzielaniu zamówień publicznych (Dz.U. Nr 140 poz. 776)

Unieważnienie postępowania
Przyczyny unieważnienia postępowania określone są jak dotychczas w art.27b ust.1. ustawy .Katalog tych przyczyn jest wyczerpany i zamawiający nie może ustalać innych niż podane w ustawie. Zgodnie z art.27b ust.2. zamawiający nadal ma obowiązek pisemnego powiadamiania oferentów o prawnych i faktycznych przyczynach unieważnienia przetargu.
Niezależnie od powyższego, na podstawie art. 14d ust.3 winien przesłać do Biuletynu Zamówień Publicznych ogłoszenie o unieważnieniu wszystkich ogłoszonych tam postępowań.

Kryteria oceny ofert
Skutkiem oddzielenia zasad oceny oferentów od oceny ofert jest wprowadzenie nowego art.27d traktującego o kryteriach oceny ofert. Należy zwrócić uwagę na brzmienie ust.3.:
Kryteria oceny ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawcy, w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej. A te ustalone nie podlegają zmianie w toku postępowania (tj. po ogłoszeniu).
Kryteria odnoszą się do przedmiotu zamówienia a nie do oferenta, który składa ofertę.
Ocena oferenta, jego wiarygodności i spełniania warunków określonych w ustawie, specyfikacji lub zaproszeniu do składania ofert, przeprowadzana jest w celu podjęcia decyzji o wykluczeniu oferenta z postępowania. Jak wiadomo ( art.19 ust.3) oferta złożona przez oferenta wykluczonego z postępowania nie podlega ocenie.

Wadium
W zamówieniach o wartości do 30.000 EUR, na podstawie art.15 ust.1. ustawy, zamawiający nie ma obowiązku żądania wniesienia wadium. Gdy wartość zamówienia przekroczy 30.000 EUR, oferent przystępujący do przetargu (patrz art.13 pkt.1-3) ma obowiązek wniesienia wadium. Nie spełnienie tego obowiązku powoduje wykluczenie oferenta z postępowania z mocy art.19 ust.8.Na wniosek zamawiającego, Prezes UZP może wyrazić zgodę na odstąpienie od obowiązku wnoszenia wadium(art.41 ust.3) .Wysokość wadium ustala się w granicach od 0,5% do 3 % (art.41 ust.1) wartości przedmiotu zamówienia netto a jego wartość podaje się w kwocie.

Pisemność postępowania, dokumentowanie czynności zamawiającego 
Zgodnie z art.21 ust.1 ustawy, wszelkie oświadczenia i zaświadczenia składane przez Zamawiającego i oferentów wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Wszelkie przypadki porozumiewania się przez strony w formie innej niż pisemna wymagają niezwłocznego potwierdzenia na piśmie. Obecnie oświadczenia lub zawiadomienia przekazane za pomocą telexu, poczty elektronicznej lub telefaxu uważa się za złożone w terminie, jeżeli ich treść dotarła do adresata przed upływem terminu i została niezwłocznie potwierdzona na piśmie przez przekazującego (art.21 ust.3.)
Zapis art.15 ust.1. dotyczący zamówień o wartości do 30.000 EUR a mówiący, że nie stosuje się wówczas przepisów ustawy o pisemności postępowania został skreślony.
Stąd w zamówieniach o wartości do 30.000 EUR Zamawiający winien dokumentować swe czynności zgodnie z art.22.3 oraz art.26 ust.1. a także według wskazań wewnętrznego regulaminu zamawiającego.
W zamówieniach o wartości powyżej 30.000 EUR w wyniku nowelizacji, zgodnie z art.25 ust.2 ustawy protokół, oferty oraz wszelkie oświadczenia i zaświadczenia składane w trakcie postępowania są jawne, za wyjątkiem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji a wykonawca / dostawca składając ofertę zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane innym uczestnikom postępowania. 
W zamówieniach o wartości poniżej 30.000 EUR dokumentacja podstawowych czynności sporządzona zgodnie z art.26 ust.1 ustawy, jest jawna po zakończeniu postępowania dla oferentów, którzy ubiegali się o udzielenie zamówienia.

Otwarcie ofert
Zgodnie a art.43 ust. otwarcie ofert jest jawne .Na otwarciu ofert podaje się imię i nazwisko, nazwę (firmę) oraz adres (siedzibę) wykonawcy, którego oferta jest otwierana a także informacje dotyczące ceny oferty, terminu wykonania zamówienia publicznego, okresu gwarancji, warunków płatności zawartych w ofercie a informacje te są odnotowane w protokóle postępowania . Oczywistym więc jest, że te informacje nie mogą stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa.

Prostesty, odwołania, skargi
Protest 
Jeżeli interes prawny oferenta dozna uszczerbku w wyniku naruszenia przez zamawiającego zasad określonych w ustawie, przysługują mu środki odwoławcze i skarga przewidziane w rozdziale 8 ustawy. Przepisy te mają zastosowanie tylko w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego wartość przekracza 30.000 EURO.
Postępowaniu odwoławczemu nie podlega:
1) wybór trybu postępowania w sprawie o udzielenie zamówienia publicznego,
2) zastosowanie preferencje krajowych,
Odwołanie
Oferentowi przysługuje odwołanie do Prezesa UZP 
- od rozstrzygnięcia protestu w terminie - w ciągu 3 dni 
- od braku rozstrzygnięcia protestu w terminie - w ciągu 7 dni.
Nadanie odwołania w polskim urzędzie pocztowym w wyznaczonym terminie uznaje się za złożone w UZP. O złożeniu odwołania oferent winien jednocześnie powiadomić zamawiającego. Nowelizacja (art.88 ust.5) wprowadziła zakaz występowania arbitra jako pełnomocnika stron w postępowaniu odwoławczym w sprawach zamówień publicznych.

Skarga
Z dniem 1 stycznia 2002 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy dotyczące skargi na wyrok arbitrów. (art.92 a do art.92 h). Skarga na wyrok zespołu arbitrów wnoszona będzie do Sądu Okręgowego w Warszawie, za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w terminie 14 dni od dnia doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego oraz inne oznaczenia (patrz art.92d). Prezes przekazuje skargę wraz z aktami sprawy do sądu w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania. Skargę na wyrok zespołu arbitrów może wnieść także Prezes UZP w terminie 21 dni od dnia ogłoszenia wyroku. Do czynności podejmowanych przez Prezesa UZP stosuje się odpowiednie przepisy K. p. c o prokuratorze.
Do końca roku 2001 obowiązują dotychczasowe przepisy w sprawie skargi, określone w art. 91a, tj. uczestnikom postępowania przysługuje skarga do sądu powszechnego na zasadach określonych w K.p.c. Skargę wnosi się w ciągu tygodnia od dnia doręczenia orzeczenia .

Halina Olszowska

Kolejna, projektowana nowelizacja (uchwalona przez Sejm 26.VII do Senatu trafiła 1.VIII) ma wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. Wyjątkiem będzie obowiązek ogłaszania przetargu nieograniczonego na stronie internetowej - przepis ten ma wejść po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia. Tekst jednolity ustawy o zamówieniach publicznych, ma być ogłoszony w terminie 6 miesięcy od ogłoszenia kolejnej, projektowanej nowelizacji. Akty wykonawcze zachowają moc jeżeli nie będą sprzeczne z ustawą (po ostatniej nowelizacji), jednak nie dłużej niż przez 12 miesięcy od wejścia w życie kolejnej, projektowanej nowelizacji.