Janusz
Lewandowski
Leona Winczewska
Elżbieta Żywiec-Dąbrowska
Działalność Ochotniczych Hufców Pracy na rzecz absolwentów
Bezrobocie w Polsce jest zjawiskiem trwałym i pogłębiającym się. Stopa bezrobocia
na koniec grudnia 2001 roku wynosiła 17,4%, a na koniec lutego br. wzrosła do
18,1%. Liczba bezrobotnych przekroczyła 3 min 277 tys. Około 80% z nich nie
ma prawa do zasiłku. Ponad 42% ogólnej liczby bezrobotnych mieszka na wsi. Zarejestrowani
absolwenci to 5,8%.
Bezrobocie dotyczy przede wszystkim ludzi młodych, osoby w młodzieżowych grupach:
15-17 lat i 18-24 lata stanowią 29,5% ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych.
Drugą pod względem liczebności grupę stanowią bezrobotni w wieku 25-34 lata
(26,9% ogółu bezrobotnych). Tyle danych statystycznych GUS. Na rynku pracy nie
odnotowuje się ożywienia gospodarczego, bezrobocie ciągle ma tendencje wzrostowe.
Nasilająca się z roku na rok likwidacja zakładów pracy, instytucji i niektórych
branż powoduje zaprzestanie pracy przez szeroką gamę ludności i ogranicza w
znaczny sposób możliwość pozyskania nowych miejsc pracy.
Bezrobocie w naszym kraju jest największym kosztem przekształcenia systemu gospodarczego,
jakie ponosi społeczeństwo. Znanym i zarazem niepokojącym zjawiskiem jest wzrastająca
liczba bezrobotnych absolwentów wszystkich typów szkół ponadgimnazjalnych. Jak
podają prognozy statystyczne w 2002 roku na rynek pracy wejdzie ponad 900 tys.
absolwentów.
Bezrobocie jest głównym zagrożeniem startu zawodowego młodzieży oraz jedną z
podstawowych barier blokujących zaspokojenie jej potrzeb i aspiracji.
Ochotnicze Hufce Pracy wychodząc naprzeciw problemom, z jakimi przychodzi się
wzmagać młodym ludziom już na starcie zawodowym, od wielu lat podejmują szereg
inicjatyw w zakresie ograniczania bezrobocia i jego negatywnych skutków. Zadania
te realizowane są poprzez:
Komendę Główną OHP - organ wykonawczy Komendanta Głównego. Koordynuje, doskonali
kierunki działalności jednostek organizacyjnych na terenie całego kraju. Inspiruje
do nowatorskich działań, rozwiązań organizatorskich i merytorycznych.
Krajowe Centrum Edukacji i Pracy OHP - ośrodek strategiczno-programowy, służący
wsparciem i pomocą w pracy merytorycznej 49 Centrów Edukacji i Pracy, w ramach
których działa 49 Młodzieżowych Biur Pracy, 57 ich filii i 92 Kluby Pracy, w
szczególności z zakresu:
Wojewódzkie
Komendy OHP - wspierają system wychowawczy i edukacyjny w swoim regionie. Ich
zadaniem jest aktywizacja społeczna, zawodowa i ekonomiczna młodzieży w jednostkach
organizacyjnych OHP, organizowanie praktyk zawodowych w kraju i za granicą.
WK OHP organizują całoroczne zatrudnienie młodzieży bezrobotnej oraz krótkoterminowe
zatrudnienie w okresie wakacji i ferii dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych.
WK OHP poprzez rozpoznanie lokalnych rynków pracy opracowują lokalne programy
przeciwdziałania bezrobociu wśród młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem programu
"Absolwent" adresowanego do absolwentów wszystkich typów szkół ponadgimnazjalnych
wchodzących na rynek pracy. Celem programu "Absolwent" jest przygotowanie
młodzieży do samodzielnego, aktywnego i efektywnego poszukiwania pracy. Pożądanym
efektem podejmowanych działań jest doprowadzenie do samozatrudnienia uczestników
programu. Na podstawie tego programu każda Wojewódzka Komenda OHP, po rozpoznaniu
lokalnych potrzeb, opracowała wojewódzki program "Promocja Aktywności Zawodowej
Młodzieży", stanowiący zarazem ofertę programową w tym zakresie. Przypisanie
Ochotniczym Hufcom Pracy w programie MPiSS "Pierwsza Praca" realizacji
programu "Absolwent" jest kontynuacją działań podejmowanych przez jednostki
OHP na rzecz absolwentów.
Przy realizacji powyższych zadań WK OHP współpracują z władzami administracji
państwowej i samorządowej oraz organizacjami, instytucjami zajmującymi się problematyką
młodzieży.
KW OHP działają poprzez swoje jednostki organizacyjne korzystając z wieloletniego,
kompleksowego rozpoznania lokalnych rynków pracy. Sprawują bezpośredni nadzór
nad centrami edukacji i pracy.
Centra Edukacji i Pracy - sprawują całkowitą koordynację nad realizacją działań
z zakresu aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu oraz usług edukacyjnych.
Ich działania koncentrują się wokół bezpośredniej merytorycznej pomocy absolwentom
i bezrobotnym w przygotowaniu do rozmów z pracodawcami, pośrednictwa pracy i
poradnictwa zawodowego. CEiP-y ściśle współpracują z urzędami pracy w zakresie
badań lokalnego rynku pracy, gromadzą informacje o zawodach, udzielają porad
indywidualnych, organizują spotkania grupowe z zakresu aktywnych metod poszukiwania
pracy, organizują przedsięwzięcia związane z przeciwdziałaniem bezrobociu, jak:
giełdy pracy czy krótkoterminowe zatrudnienie. W oparciu o ośrodki szkolenia
zawodowego, organizują szkolenia kursowe pod potrzeby lokalnego rynku pracy.
Centra Edukacji i Pracy współpracują z Powiatowymi Urzędami Pracy, Izbą Rzemieślniczą
Zarządami Miast, Oddziałami Terenowymi Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa,
organizacjami pozarządowymi. Centra Edukacji i Pracy sprawują bezpośredni nadzór
nad działalnością młodzieżowych biur pracy i klubów pracy, nadzorują realizację
zadań przypisanych OHP w ramach rządowego programu "Pierwsza Praca" w ramach
wojewódzkich programów "Promocja Aktywności Zawodowej Młodzieży" z komponentem
"Absolwent".
Centra Edukacji i Pracy przy współpracy z Centrami Kształcenia i Wychowania
umożliwiają młodym ludziom zdobycie zawodu i przekwalifikowanie zawodowe oraz
przygotowują ich do aktywnego zachowania się na rynku pracy.
Młodzieżowe Biura Pracy - wyspecjalizowane jednostki, będące głównym realizatorem
zadań w OHP w zakresie aktywnego przeciwdziałania bezrobociu i łagodzenia jego
negatywnych skutków. Zadania te mają charakter ciągły. Młodzieżowe biura pracy
prowadzą pośrednictwo pracy oraz informację zawodową dla absolwentów i młodzieży
bezrobotnej, organizują krótkoterminowe zatrudnienie uczniów szkół ponadgimnazjalnych,
organizują wakacyjne hufce pracy oraz inne formy aktywnego wypoczynku i pracy.
Współpracują z urzędami pracy w zakresie pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego.
Jednostki te służą pełną informacją z zakresu wyboru zawodu i planowania kariery
zawodowej, informują młodzież o możliwościach zdobycia lub podnoszenia kwalifikacji
zawodowych w systemie poza szkolnym, udzielają indywidualnych porad zawodowych
i prawnych. Młodzieżowe biura pracy wraz z klubami pracy bezpośrednio realizują
program "Absolwent" przypisany OHP w rządowym programie "Pierwsza Praca".
MBP współpracują z podmiotami zajmującymi się rynkiem pracy na swoim terenie.
Zmierzają do podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego poprzez szkolenie kadry
doradców zawodowych oraz tworzenie m.in. Centrów Informacji Zawodowej.
Kluby Pracy z udziałem specjalistów - socjologów, psychologów i pedagogów -organizują
cykliczne dyskusje, odczyty i prelekcje z problematyki postaw i zachowań młodzieży
w różnych sytuacjach życiowych. Prowadzą zajęcia warsztatowe z zakresu efektywnych
form i sposobów poszukiwania pracy. Kluby pracy chronią również psychikę młodych
osób pozostających bez pracy, kształtują w nich zaradność i poczucie pewności
siebie oraz zapobiegają degradacji intelektualnej. Nowoczesną i skuteczną metodą
zmierzającą do realizacji powyższych zadań jest prowadzenie "Szkół Przedsiębiorczości",
których system obejmuje szkolenia młodych osób z zakresu przygotowania do życia
w warunkach gospodarki rynkowej. Działalność klubów pracy, skierowana jest przede
wszystkim na zajęcia grupowe i porady indywidualne z absolwentami, osobami pozostającymi
bez pracy oraz na zajęcia z zakresu aktywnych metod poszukiwania pracy i planowania
kariery zawodowej dla uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych. Ich podstawowym
zadaniem jest przeciwdziałanie bezrobociu wśród młodzieży poprzez; nauczanie
skutecznych sposobów zdobywania pracy oraz umożliwianie uzupełnienia kwalifikacji
zawodowych adekwatnych do potrzeb rynku pracy. Kluby pracy realizują rządowy
program "Pierwsza Praca", ze szczególnym uwzględnieniem komponentu "Przede
wszystkim przedsiębiorczość"
Ośrodki Szkolenia Zawodowego - mają za zadanie stworzyć dla młodzieży, w szczególności
dla bezrobotnych absolwentów, uczniów szkół ponadgimnazjalnych oraz uczestników
OHP możliwości zdobycia kwalifikacji zawodowych, doskonalenia zawodowego, reorientacji
zawodowej, zdobycia umiejętności zawodowych na własny użytek, kształtowania
aktywnych postaw na rynku pracy. Ośrodki są inicjatorami i organizatorami bogatej
oferty szkoleń i kursów wyuczających zawodu, podnoszących kwalifikacje lub przekwalifikowujących
bezrobotnych w zawodach i specjalnościach poszukiwanych na ich lokalnych rynkach
pracy. Ośrodki szkolenia zawodowego OHP prowadzą także szkolenia kursowe dla
bezrobotnych oraz słuchaczy z wolnego naboru.
Centra Kształcenia i Wychowania realizują zadania w stosunku do młodzieży niedostosowanej
społecznie. Poprzez swoją działalność umożliwiają młodzieży zdobycie zawodu
i przekwalifikowanie zawodowe, wspólnie z Centrami Edukacji i Pracy przygotowują
absolwentów do aktywnego zachowania się na rynku pracy.
Ośrodki Szkolenia i Wychowania zapewniają warunki do nauki i zdobywania kwalifikacji
zawodowych. Prowadzą działalność wychowawcza, profilaktyczną i resocjalizacyjną.
Organizują kształcenie o własne warsztaty szkoleniowo-produkcyjne oraz umożliwiają!
zabezpieczają całodobową opiekę wychowawczą.
Hufce pracy maja za zadanie pomóc młodzieży w uzyskaniu i podwyższaniu wiedzy
ogólnej oraz kwalifikacji zawodowych we współpracy z pracodawcami. Organizują
zatrudnienie młodzieży pozostającej bez pracy, ze szczególnym uwzględnieniem
absolwentów szkół ponadgimnazjalnych. Zajmują się wychowaniem i resocjalizacją
młodzieży zagrożonej i niedostosowanej społecznie. Hufce pracy współpracują
z rodzinami, szkołami, placówkami wychowawczymi, ośrodkami pomocy społecznej,
sądami, pracodawcami, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi w celu ułatwienia
integracji młodzieży ze środowiskiem.
Na szczególną uwagę zasługuje znacząca i strategiczna rola, jaką przypisano
w "Narodowej Strategii Wzrostu Zatrudnienia i Rozwoju Zasobów Ludzkich w latach
2000-2006" Ochotniczym Hufcom Pracy, zwłaszcza w zakresie usług świadczonych
młodzieży z rodzin dysfunkcyjnych, obejmujących edukację i szkolenia zawodowe,
pomoc absolwentom przy poszukiwaniu pracy oraz porady zawodowe, a także doradztwo
w zakresie problemów osobistych, rówieśniczych i rodzinnych.
Priorytetowym działaniem wpisanym w "Narodową Strategię Wzrostu Zatrudnienia
i Rozwoju Zasobów Ludzkich w latach 2000-2006" jest rządowy program aktywizacji
zawodowej absolwentów "Pierwsza Praca" przeznaczony przede wszystkim dla
tegorocznych absolwentów szkół wszystkich szczebli ponadgimnazjalnych. Program
ten jest realizowany w ramach programu OHP "Promocja Aktywności Zawodowej Młodzieży"
z komponentem Absolwent. Ten zaś jest kontynuacją programu "Absolwent"
wprowadzonego Zarządzeniem Komendanta Głównego OHP nr 41/WZ z dnia 3.10.1994
r.
Na podstawie tego programu każda Wojewódzka Komenda OHP, po rozpoznaniu lokalnych
potrzeb, opracowała wojewódzki program "Promocja Aktywności Zawodowej Młodzieży",
stanowiący zarazem ofertę programowa w tym zakresie. Przypisanie Ochotniczym
Hufcom Pracy w programie MPiSS "Pierwsza Praca" realizacji programu
"Absolwent" jest kontynuacją działań podejmowanych przez jednostki OHP
na rzecz absolwentów.
Program "Absolwent" zawiera harmonogram działań podejmowanych przez OHP
na rzecz tegorocznych absolwentów w oparciu o założenia rządowego programu aktywizacji
zawodowej absolwentów "Pierwsza Praca" i zakłada:
Problemy
z jakimi borykają się bezrobotni absolwenci, to trudności w uzyskaniu zatrudnienia,
brak perspektyw zawodowych, bariera mieszkaniowa, sytuacja edukacyjna oraz zagrożenie
patologiami społecznymi.
Wśród absolwentów, którzy wchodzą na rynek pracy są tacy, którzy dadzą sobie
radę i tacy, którzy wymagają daleko idącej pomocy.
Głównym celem programu "Absolwent" jest zatem tworzenie warunków do uzyskania
względnie trwałego oraz satysfakcjonującego materialnie i zawodowo stałego zatrudnienia,
poprzez rozeznanie barier i szans zatrudnienia młodzieży, kształtowanie poczucia
bezpieczeństwa, zaradności i pewności siebie oraz umiejętności poruszania się
na rynku pracy. Pożądanym efektem podejmowanych działań jest doprowadzenie do
samozatrudnienia uczestników programu.
Osiągnięcie tak założonego celu jest możliwe przez zdynamizowanie następujących
kierunków działalności:
Zadania te mają
charakter ciągły, a ich realizacja zajmują się przede wszystkim Centra Edukacji
i Pracy OHP, poprzez Młodzieżowe Biura pracy i Kluby Pracy oraz Centra Kształcenia
i Wychowania, Ośrodki Szkolenia i Wychowania i podstawowe jednostki OHP jakimi
są hufce pracy.
Realizując zadania zawarte w "Narodowej Strategii Wzrostu Zatrudnienia i Rozwoju
Zasobów Ludzkich" oraz programie "Pierwsza Praca" nieodzowna jest
właściwa współpraca na szczeblu lokalnym. Stąd też, wszystkie Wojewódzkie Komendy
OHP, po rozpoznaniu lokalnych potrzeb, opracowują "Wojewódzkie Plany Działań
na 2002 rok", których działania nakierowane są na przeciwdziałanie bezrobociu
i łagodzenie jego skutków. Plany te stanowią zarazem wojewódzką ofertę programową
w tym zakresie.
Wychodząc naprzeciw podpisanej przez Ministra Pracy prof. Jerzego Hausnera z
Ministerstwem Środowiska umowy o współpracy i wspólnemu finansowaniu projektu
"Zielone Miejsca Pracy" dotyczącemu uruchomienia w okresie wiosenne - letnim
prac sezonowych przy pilnowaniu leśnego majątku, sprzątaniu oraz zalesianiu
lasów i terenów popegeerowskich, Komendant Główny OHP wystąpił z pisemną propozycją
do Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych - podjęcia wspólnych działań na rzecz
bezrobotnych, poszukujących pracy oraz tegorocznych absolwentów zamieszkałych
tereny wiejskie i popegeerowskie. Trwają już zaawansowane rozmowy pomiędzy Komendantem
Głównym OHP, a Dyrektorem Generalnym Lasów Państwowych w celu podjęcia wspólnych,
szybkich i zdecydowanych przedsięwzięć. Współpraca na szczeblu terenowym Regionalne
Dyrekcje Lasów Państwowych - Wojewódzkie Komendy OHP będzie nakierowana na potrzeby
osób pozostających bez pracy w poszczególnych regionach.
Kolejnym istotnym filarem polityki zatrudnieniowej, na którym opiera się "Narodowa
Strategia" oraz program aktywizacji absolwentów "Pierwsza Praca" jest
rozwój przedsiębiorczości rozumianej jako budowanie zestawu mechanizmów umożliwiających
samozatrudnienie.
Ochotnicze Hufce Pracy poprzez kluby pracy wdrażają skierowane przede wszystkim
do bezrobotnych absolwentów, segmentowe systemy szkoleń tzw. "Szkoły przedsiębiorczości".
Podczas zajęć młodzi ludzie otrzymają informacje o instytucjach udzielających
wsparcia z dziedzin zarządzania, marketingu, finansów, prawa, biznesu itp. Szkolenia
te przygotowują do życia w warunkach gospodarki rynkowej, pozwalają lepiej zrozumieć
zasady ekonomii, pomagają kształtować świadomość wyboru dalszej ścieżki kształcenia
i kariery zawodowej. Podstawowe informacje teoretyczne połączone są z ćwiczeniami
praktycznymi, gdzie uczestnicy mogą wypróbować swoje umiejętności w zarządzaniu
firmą (marketing, administracja, kadry, finanse, produkcja/usługa) wedle ogólnie
przyjętych norm gospodarki wolnorynkowej wraz z prowadzeniem stosownej dokumentacji
(księgi przychodów i rozchodów, ewidencji zakupu i sprzedaży, deklaracji do
ZUS i Urzędu Skarbowego).
Dokładne cele i zadania, podejmowane przez jednostki organizacyjne OHP, z zakresu
rynku pracy, zostały sformułowane i opracowane przez Krajowe Centrum Edukacji
i Pracy w programie "Promocja Aktywności Zawodowej Młodzieży" z komponentem
"Absolwent", wprowadzonym Zarządzeniem Komendanta Głównego OHP dnia 20
lutego 2001. Prezentowane działania są zbieżne z kierunkami działań przedstawionymi
przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ,,Narodowej Strategii Wzrostu
Zatrudnienia i Rozwoju Zasobów Ludzkich w latach 2000-2006" oraz w rządowym
programie "Pierwsza Praca".
Podstawowym zadaniem wojewódzkich programów "Promocja Aktywności Zawodowej Młodzieży"
z komponentem "Absolwent" jest przeciwdziałanie bezrobociu wśród młodzieży
zarówno środowisk miejskich, jak i wiejskich. Realizacja wojewódzkich programów
zakłada:
Działania
prowadzone przez młodzieżowe biura pracy, ich filie, kluby pracy oraz ośrodki
szkolenia zawodowego mają na celu oddziaływanie na młodych ludzi w celu nauczenia
ich aktywności zawodowej i społecznej, wzmocnienie ich poczucia własnej wartości,
wypracowanie właściwych relacji społecznych w grupach rówieśniczych i środowiskach
lokalnych. Jednak najważniejszym celem programów jest stworzenie warunków do
uzyskania przez młodych ludzi względnie stałego oraz satysfakcjonującego materialnie
i zawodowo zatrudnienia, kształtowanie poczucia bezpieczeństwa, zaradności i
pewności siebie, a także umiejętności poruszania się na rynku pracy.
Tak np. w 2001 roku Komenda Główna OHP przyznała środki finansowe na realizację
wojewódzkich programów "Promocja Aktywności Zawodowej Młodzieży" z komponentem
"Absolwent" podczas "Lata OHP 2001".
Wojewódzkie komendy i centra kształcenia i wychowania zgłosiły 208 programów.
Ze względu na ograniczone środki finansowe do realizacji zakwalifikowano 116
programów. Ogółem zrealizowano 196 przedsięwzięć.
Analiza merytoryczna wszystkich programów wykazała, że otrzymane środki finansowe
(270 747 zł) WK OHP i CKiW OHP wykorzystały prawidłowo, a wymiernym efektem
są pozyskane środki od sponsorów (1 040 464 zł) oraz liczba osób uczestniczących
w programach, która wyniosła 8 482, z czego 2 544 to absolwenci.
Krótkoterminowym zatrudnieniem objęło ogółem 109 109 uczestników, w tym w:
Ogółem pracę i
wypoczynek w zorganizowano dla 167 979 uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
W młodzieżowych biurach pracy prowadzono również pośrednictwo pracy i poradnictwo
zawodowe. Zaewidencjonowano łącznie 87 025 osób bezrobotnych, z czego 50% stanowili
absolwenci (43 512 osób). Za pośrednictwem MBP skierowano do pracy 63 346 osób
(31 673 to absolwenci), z czego 23 748 (11 874 dla absolwentów) na czas nieokreślony.
Absolwenci najczęściej podejmowali pracę w zawodach: sprzedawca, akwizytor,
hostessa, przedstawiciel handlowy, agent ochrony mienia.
Kluby pracy w 2001 roku przeprowadziły 2 091 kursów z zakresu aktywnego poszukiwania
pracy, w których wzięło udział 28 733 osób bezrobotnych - w tym 7 183 absolwentów,
udzielono 40 073 (w tym 10 018 dla absolwentów) porad indywidualnych między
innymi: prawnych, psychologicznych, z zakresu doradztwa zawodowego, pisania
dokumentów osobowych, możliwości przekwalifikowania i podnoszenia kwalifikacji
zawodowych.
W strukturach OHP funkcjonowało 26 ośrodków szkolenia zawodowego, których działalność
ukierunkowana była na szkolenia kursowe uczestników OHP, bezrobotnych i słuchaczy
z wolnego naboru.
W ciągu roku 441 kursach zawodowych ukończyło szkolenie lub uzyskało następny
semestr 9 143 słuchaczy, w tym:
- uczestnicy OHP - 3 651 osób na 185 kursach (co stanowiło 39,9% ogółu szkolonych)
- bezrobotni -1 104 słuchaczy (w tym 330 absolwentów) na 57 kursach i stanowili
12,1% ogółu szkolonych),
- kursanci z wolnego naboru - 4 388 słuchaczy (w tym 1 316 absolwentów) na 199
kursach (stanowili 48,8% szkolonych). Szkolenia kursowe obejmowały 36 grup zawodowych
opisanych w klasyfikacji zawodów i specjalności Ministerstwa Pracy i Polityki
Społecznej.
Kursy zawodowe dla bezrobotnych i słuchaczy z wolnego naboru to działalność
komercyjna ośrodków szkolenia zawodowego OHP. Dla tej grupy osób (łącznie) prowadzono
szkolenia w ramach:
- przyuczenia do zawodu (63 kursów)
- doskonalenia zawodowego (28 kursów)
- przygotowujących do uprawnień zawodowych (25 kursów)
- przygotowujących do tytułów kwalifikacyjnych (11 kursów)
- innych nie mieszczących się w kwalifikacji (112 kursów).
Największym zainteresowaniem wśród absolwentów cieszą się szkolenia w zawodach:
sprzedawcy, pracowników usług domowych i gastronomicznych, robotników budowlanych,
pomocniczy personel medyczny, obsługi komputerów, robotników obróbki drewna
i robotników przetwórstwa spożywczego.
Wszystkie szkolenia prowadzone były pod kątem potrzeb lokalnych rynków pracy.
Od dnia 11 grudnia 2000 roku dzięki podpisaniu porozumienia pomiędzy Komendą
Główną a Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa, Centra Edukacji i Pracy działają
w środowisku wiejskim wspólnie z ich terenowymi oddziałami. Porozumienie to
umożliwia:
AWRSP była jednym
z głównych sponsorów programów realizowanych w ramach akcji "Lato 2001"
- dofinansowała 38 programów na ogólną kwotę 502 379 złotych. Wspólne przedsięwzięcia
objęły 1 379 osób ze środowisk wiejskich i popegeerowskich, w tym 460 stanowili
absolwenci szkół ponadpodstawowych, tj. ok. 30% ogólnej liczby uczestników.
W 2002 roku AWRSP będzie jednym z głównych udziałowców programu "Zielone Miejsca
Pracy", piorytetowym zaś zadaniem Agencji jest pomoc w zatrudnieniu przy
realizacji programu bezrobotnych byłych pracowników PGR-ów, w tym bezrobotnych
absolwentów zamieszkałych tereny popegeerowskie. Stąd programy realizowane przez
jednostki OHP w akcji "Lato 2002" na terenach popegeerowskich będą miały
za zadanie podjęcie wspólnych z AWRSP działań w tym zakresie.
Jedną z inicjatyw w zakresie ograniczania bezrobocia jest organizowanie we wszystkich
młodzieżowych biurach pracy oraz innych jednostkach organizacyjnych OHP w całym
kraju giełd pracy dla młodzieży. W 2001 r. zorganizowano 445 giełd pracy, w
których uczestniczyło 1 972 pracodawców. Ogółem pozyskano 16 266 miejsc pracy.
Głównymi uczestnikami giełd pracy byli absolwenci szkół ponadgimnazjalnych wszystkich
szczebli (począwszy od szkół zasadniczych zawodowych do absolwentów szkól wyższych).
OHP w dniu 6 grudnia 2001 roku, zorganizowały pierwsze "Ogólnopolskie Mikołajkowe
Targi Pracy - Dni Otwarte w OHP".
"Mikołajkowe Targi Pracy" odbyły się w 81 jednostkach organizacyjnych w
całym kraju, wzięło w nich udział 675 pracodawców oferujących 11 443 miejsc
pracy. Targi odwiedziło w całym kraju 36 969 bezrobotnych, poszukujących pracy,
absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, młodzieży szkolnej powyżej 16 roku życia.
W warsztatach aktywnego poszukiwania pracy uczestniczyło 4 614 osób. Głównymi
uczestnikami warsztatów byli absolwenci szkól popnadgimnazjalnych.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom młodzieży kończącej szkołę, w ramach realizacji
rządowego programu aktywizacji zawodowej absolwentów "Pierwsza Praca",
Komenda Główna OHP wraz z Komendami Wojewódzkimi, przy współudziale partnerów
społecznych organizuje w bieżącym roku Ogólnopolskie Targi Pracy "Debiut 2002",
adresowane do tegorocznych absolwentów wszystkich typów szkół ponadgimnazjalnych,
a także osób bezrobotnych i poszukujących pracy zainteresowanych podjęciem lub
zmianą zatrudnienia.
Uczestnicy targów oprócz wskazówek dotyczących rozpoczęcia lub kontynuowania
nauki w OHP, będą mieć okazję skorzystania z indywidualnego i grupowego poradnictwa
zawodowego. Ważnym punktem programu będzie szeroko zakrojona pomoc informacyjno
- doradcza z zakresu podejmowania działalności gospodarczej, adresowana do osób
zainteresowanych samozatrudnieniem.
Towarzyszące targom "Prezentacje jednostek organizacyjnych OHP" będą szansą
ukazania kilkudziesięcioletniego dorobku i pracy OHP na rzecz młodzieży.
Ale to nie wszystkie pomysły na pomoc absolwentom, którzy poszukują szybkiej
i fachowej porady lub informacji zawodowej. OHP wychodząc im naprzeciw uruchamiają
"szybką linię telefoniczną" (infolinię) we wszystkich jednostkach organizacyjnych
(centach edukacji i pracy oraz jednostkach im podległym:
młodzieżowych biurach pracy i klubach pracy). Dwa razy w tygodniu, w wyznaczonych
godzinach, porad telefonicznych będą udzielać zarówno pracownicy OHP (doradcy
zawodowi, liderzy klubu pracy, pośrednicy pracy), jak również zaproszeni goście
(współpracujących instytucji i fundacji lokalnych), prawnicy, pracownicy socjalni,
doradcy personalni, ekonomiści, pracodawcy.
Na uwagę zasługuje również upowszechnienie wśród klientów jednostek organizacyjnych
OHP poczty elektronicznej (każdy zainteresowany może wysłać zapytanie do CEiP
w całym kraju i uzyska fachową bezpłatną informację na podany adres swoje poczty
internetowej).
Jak wynika z naszych dotychczasowych doświadczeń i obserwacji z tej formy pomocy
najczęściej korzystają ludzie młodzi, absolwenci znający podstawy obsługi komputera.
Ochotnicze Hufce Pracy poza swoimi statutowymi zadaniami koncentrują się na
realizacji zadań wpisanych w "Narodowej Strategii Wzrostu Zatrudnienia i Rozwoju
Zasobów Ludzkich" oraz kontynuacji programu "Absolwent" przypisanego
OHP w rządowym programie aktywizacji zawodowej absolwentów "Pierwsza Praca",
wychodzą również z nowymi inicjatywami.
Ochotnicze Hufce Pracy pracują nad opracowaniem programu na podstawie którego
będą prowadzić zajęcia grupowe dla absolwentów w ramach realizacji rządowego
programu "Przede wszystkim przedsiębiorczość". Zamierzają również upowszechnić
wśród absolwentów programy modułowe i tradycyjne dla wszystkich obszarów zawodowych
opracowane w ramach TOR 9 "Szkolenie dorosłych", dostępnych w "Centralnym
Banku Programów" w Centrum Kształcenia i Wychowania w Pleszewie.
W każdym CEiP tworzone są "Banki Informacji" o zasobach na lokalnym rynku
pracy, możliwościach zatrudnienia, szkolenia i zdobywania kwalifikacji zawodowych
przez absolwentów, organizowaniu szkoleń modułowych pod katem zapotrzebowań
lokalnego rynku pracy, w tym:
- przygotowujących do egzaminów na tytuł kwalifikacyjny,
- przygotowujących do uzyskania uprawnień zawodowych.
W swoich działaniach na rzecz absolwentów Ochotnicze Hufce Pracy współpracują
z dotychczasowymi partnerami, czyli: z Wojewódzkimi i Powiatowymi Urzędami Pracy,
z samorządami lokalnymi i organizacjami pozarządowymi, z Agencją Własności Rolnej
Skarbu Państwa, z pracodawcami, z dyrekcjami szkół oraz środkami masowego przekazu.
OHP otwarte są na wszelkie propozycje współpracy umożliwiające pomoc absolwentom
na starcie zawodowym.
Priorytetowym działaniem w roku 2002 będzie uruchomienie przez KG OHP pakietu
wiodących przedsięwzięć programowych "Agenda OHP", jako elementów nowej
strategii, metod aktywnego i skutecznego przeciwdziałania marginalizacji i wykluczeniu
społecznemu młodzieży w Polsce w latach: 2002-2005 i wdrożenie tegoż w 2002
przez wojewódzkie komendy OHP z wykorzystaniem środków:
"Agenda"
jest zbiorem sprawdzonych rozwiązań i form pomocy starannie wyselekcjonowanych
z dotychczasowego dorobku OHP oraz nowych inicjatyw. Działania i inicjatywy
realizowane w ramach tego programu ukierunkowane są na usuwanie przyczyn oraz
znaczne ograniczenie występowania niekorzystnych społecznie zjawisk (bezrobocia,
marginalizacji społecznej, patologii wśród młodzieży).
Pakiet programowy "Agenda OHP" zawiera propozycje ujęte w pięciu segmentach
problemowych skorelowanych z obszarami najżywotniejszych interesów młodzieży;
Do nowych inicjatyw
programowych OHP na lata: 2002-2005 należą:
"Agrostart" i "Bezpieczny Szlak"
"Agrostart" - pakiet przedsięwzięć programowych na rzecz aktywizacji zawodowej
i promocji przedsiębiorczości w środowisku młodzieży wiejskiej - zadania na
lata 2002-2005 z uwzględnieniem młodzieży z terenów popegeerowskich. W ramach
bloku programowego "Agrostart OHP" - Ochotnicze Hufce Pracy stawiają szczególny
akcent na takie fundamentalne działania, jak aktywizacja zawodowa absolwentów
i młodzieży wiejskiej na lokalnych i regionalnych rynkach pracy, przygotowanie
ich do samozatrudnienia oraz promowanie małej i średniej przedsiębiorczości
na wsi.
Ochotnicze Hufce Pracy w ramach pakietu "Agrostart" prowadzić będą działalność
mająca za zadanie osiągania takich celów, jak:
OHP od wielu lat
skutecznie prowadzą działalność profilaktyczną ukierunkowaną na młodzież i rodzinę
celem zapobiegania zagrożeniom patologennym (jak narkomania, alkoholizm, AIDS
itp.)
"Bezpieczny Szlak" to w ujęciu ogólnym "szkoła życia rozsądku", zaś
w szczególe pomoc młodzieży w bezpiecznym życiowym starcie.
"Bezpieczny Szlak" to również trening uwrażliwiający na występujące w otoczeniu
zagrożenia oraz przygotowujący do prawidłowych i bezpiecznych zachowań oraz
świadczenia pomocy ofiarom, bądź poszkodowanym.
Konsekwentne wdrażanie zadań ujętych w dokumentach programowych OHP pozwoli
na osiągniecie doniosłych celów wychowawczych, postawi tamę groźnej społecznie
tendencji do marginalizacji i wykluczenia społecznego w środowiskach młodzieży
dając zarazem szansę zaistnienia na rynku pracy absolwentom.
Przewidywane w najbliższych latach warunki rozwoju społeczno-gospodarczego kraju
zdeterminowane m.in. umiarkowanymi makro - ekonomicznymi wskaźnikami, ostrą
oszczędnościową polityką państwa oraz wysokim na wyjściu poziomem bezrobocia
będą pogarszać sytuację socjalną słabych ekonomicznie środowisk i sprzyjać wzrostowi
patologicznych zjawisk wśród młodzieży. Tę niepokojącą możliwość Ochotnicze
Hufce Pracy traktują przede wszystkim jak wyzwanie dla ich struktur mobilizując
je do intensyfikacji pracy wychowawczej wśród swych uczestników. Stąd tez konieczność
wyjścia z atrakcyjną ofertą programową dla ogółu młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem
wchodzących na rynek pracy absolwentów żyjących w niższych niż przeciętne warunkach
socjalnych.